تاریخچه زبان یونانی

زبان یونانی

 از آنجا که زبان یکی از بهترین و مهم‌ترین عناصر انتقال دهنده‌ی فرهنگ یونان است، جالب است که بدانیم، یونانیان امروزی چگونه صحبت می‌کنند و چگونه زبان یونان باستان آنها به زبان امروزی تبدیل شده است.

در اینجا تاریخچه‌ی مختصری از زبان یونانی آورده شده است تا به ما جهت درک تغییرات و تحولات آن کمک کند. زبان یونان جدید از نوادگان زبان باستانی آن است و به بخشی از شاخه‌های یونانی یا هلنی و هندی و اروپایی وابسته است.

تاریخچه و تکامل زبان

ما در زیر اطلاعات مربوط به تکامل و تاریخچه زبان در یونان را ارائه می دهیم. از اولین زبان نوشتاری گرفته تا زبانی که در قرن بیستم استفاده شده است.

اولین زبان نوشتاری

اولین حروف زبان یونانی در لوح‌های گلی پخته شده و در بقایای کاخ مینوسی کنسوس در جزیره کرت پیدا شد.

این زبان به Linear A معروف است و تا به امروز کاملاً رمزگشایی نشده است. مشهورترین نمونه خطی A در لوح معروف Phaistos  نوشته شده است.

در قرن 12 قبل از میلاد، زبان جدیدی به نام Linear B شروع به توسعه کرد. که در آن هر نماد نقاشی ترکیب یک صامت و مصوت است، زبان خطی B  مربوط به تمدن میسونی است. در اواخر قرن 9 و اوایل قرن 8 قبل از میلاد، این زبان پیدا شده بر اساس هجاهای فنیقی بود و دوباره از چپ به راست نوشته شده است.

این شکل از کتیبه نزدیک‌ترین حالت به زبان امروزی است.

دوره ی یونان کلاسیک

در طول دوره ی کلاسیک یونان (قرن 6 تا 4 قبل از میلاد)، قلمرو یونان به ایالات متعددی تقسیم شد و هر یک گویش خاص خود را داشتند. دو گویش مهم ایونی و آتیک بودند. در این دوره، آتن خود را به عنوان مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان یونان تاسیس کرد و از این رو زبان آتنیک به عنوان یک زبان مشترک مورد استفاده قرار گرفت.

پس از لشكركشی‌های الکساندر بزرگ، گویش آتنیک، نیز در اعماق شرق گسترش یافت و توسط میلیون‌ها نفر صحبت می‌شد.

این گویش به تدریج به یک گویش مخلوط منجر شد که آغاز لهجه یا گویشی مشترک بود، که بیش‌تر به گویش کواین هلنیستی معروف است. این نوع زبان طی قرن‌ها زنده مانده و بعداً به زبان رسمی امپراتوری روم تبدیل شد که گویش کواین زبان اصلی عهد جدید و پایه و اساس توسعه یونان قرون وسطایی و جدید است. این زبان در تمام دوران بیزانس توسعه یافته است.

کاتارووسا و دیموتیکی

با ایجاد دولت مدرن، یونان در سال 1829، مسئله زبان را، به عنوان بخشی مهم از روند ملت سازی، باید حل می‌کرد. پس از حدود 4 قرن از اشغال عثمانی، یونان به دلیل سلطه‌های مختلفی که در تمام اعصار، شاهد آن بود. عمدتا دارای فرهنگی شفاهی بود. مساله، انتخاب زبانی مورد استفاده، جهت امور اداری و آموزشی بود.

یکی از پیشنهادات، برای استفاده مجدد از زبان آتیک، بسیار جذاب بود، خصوصاً به این دلیل که تمام اروپای غربی شیفته‌ی فرهنگ یونان باستان بود. و این می‌توانست محرک بزرگی برای فیلیپینی‌ها  باشد ولی عملا غیرممکن بود.

بنابراین، دانشمند یونانی، آدامانتیوس کورایس درسال‌های (1733-1833)، اصلاح زبان گفتاری آن زمان را در مورد اصول باستان پیشنهاد کرد. این پیشنهاد پذیرفته شد و katharevoussa (به معنای زبان پاک شده) ایجاد شد. حال موضوع شکل سیاسی به‌خود گرفت:

تمایز بین Katharevoussa، که زبانی با سبک عالی مرتبط با عملکردهای رسمی مانند (امور دولتی، آموزش و مذهب) و زبان dimotiki که زبان محبوب مردم بود، ( که توسط مردم عادی در زندگی روزمره استفاده می‌شد)، مطرح شد.

زبان قرن بیستم

در قرن 20، بحث زبان یونانی اهمیت سیاسی زیادی پیدا کرد:

دانشگاهیان به دلیل استفاده از زبان دیموتیکی اخراج شدند، شورش‌هایی در خیابان‌ها در حال وقوع بود و بسیاری از مردم ادعا می‌کردند که زبان کاتارووسا به عنوان ابزاری برای عدم دسترسی مردم به تحصیل است. دولت‌های ناسیونالیست مانند احزاب دیکتاتور و یوآنیس پاپادوپولوس، از کاتارووسا طرفداری می‌کردند. کشمکش‌های بین طرفداران دیموتیکی و کاتارووسا باعث ایجاد نگرش‌های مختلف اجتماعی و مواضع سیاسی شد.

سرانجام موضوع با اقدامات دولت، پس از دیکتاتوری سال 1976 حل شد. زبان دیموتیکی در آموزش و پرورش پذیرفته شد و از آن زمان به عنوان زبان رسمی یونان مدرن حفظ شد.

آخرین نکته قابل ذکر این است که بیشتر مناطق یونان گویش‌های محلی شفاهی خود را دارند و هرگز به عنوان وسیله نوشتن مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و البته هر منطقه‌ای لهجه محلی خاص مربوط به خود را دارد.